Jerzy Maksymiuk

ur. 1936

Urodził się w Grodnie. Studia muzyczne zwieńczył trzema dyplomami: z pianistyki (klasa Jerzego Lefelda), kompozycji (klasa Piotra Perkowskiego) i dyrygentury (klasa Bogusława Madeya).
W roku 1961 zdobył I nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy, ale pianistykę porzucił na rzecz dyrygentury. W 1972 r. założył Polską Orkiestrę Kameralną, którą wkrótce wielu krytyków uznało za jedną z najlepszych orkiestr świata. POK koncertowała pod jego batutą na całym świecie w tak prestiżowych salach, jak Carnegie Hall, Royal Albert Hall, Wiener Musikverein i oczywiście w wielu salach koncertowych w Polsce. Sukcesem był także kontrakt z wytwórnią płytową EMI.

W 1975 r. Maksymiuk został pierwszym dyrygentem Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia (dwukrotne tournée europejskie i w Stanach Zjednoczonych). Lata 1983-1991 to okres owocnego szefowania BBC Scottish Symphony Orchestra, wielu koncertów i tournée z tym zespołem(m.in. Koncerty promenadowe w Londynie). Tytuł Conductor Laureate przyznany artyście jest wyrazem uznania dla jego osiągnięć w BBC SSO. W roku 1990 Jerzy Maksymiuk rozpoczął współpracę z English National Opera, gdzie poprowadził premierowe przedstawienia Don Giovanniego i Zemsty nietoperza. Następne lata wypełniły koncerty w wielu prestiżowych salach, m.in. dyrygował koncertem otwierającym salę Filharmonii w Belfaście. Na swym koncie ma koncerty z tak znanymi orkiestrami, jak: London Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, Philharmonia Orchestra, Orchestre National de France, Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra. Zawsze koncertował także w kraju, często z wyróżnianą przez siebie Sinfonią Varsovią, następczynią POK.

Nagrał ok.100 płyt, m.in. dla EMI, Hyperionu, Naxosa. Wiele z nich uhonorowanych zostało prestiżowymi nagrodami, m.in. Wiener Flötenuhr (za interpretacje Mozarta z POK, 1982), Gramophone Award (w 1992 r. za Best Concerto of the Year z nagraniem The Confession of Isobel Gowdie Jamesa Macmillana oraz w 1995 r. koncerty fortepianowe Nikolaia Medtnera z solistą Nikolaiem Demidenko). W Polsce jego nagrania wielokrotnie zdobywały nagrody Fryderyka, m.in. album Karłowicz nagrany z Sinfonią Varsovią i Agatą Szymczewską, a wcześniej Witold Lutosławski z udziałem Sinfonii Varsovia, Janusza Olejniczaka i Olgi Pasiecznik oraz (w dwóch kategoriach) album z muzyką Henryka Mikołaja Góreckiego z tą samą orkiestrą, Adamem Kruszewskim i chórami Polskiego Radia i Schola Cantorum Gedanensis; wszystkie zrealizowane dla wydawnictwa dla BeArTon. 

Maksymiuk zawsze propagował muzykę współczesną. Jest jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Muzyki Współczesnej. Brał udział m.in. w Warszawskiej Jesieni (dwie nagrody Orfeusza), a w różnych krajach dokonał prawykonań ok. 200 współczesnych utworów. W uznaniu tych zasług Strathclyde University w Glasgow uhonorował go tytułem Doktor of the Letters. Elgar Society przyznało mu prestiżowy złoty medal za popularyzowanie muzyki Edwarda Elgara.

Maksymiuk jest także kompozytorem, tworzy muzykę symfoniczną, kameralną, baletową, filmowa i pieśni. Z tych dawnych kompozycji sam najbardziej ceni Expront (1980), z muzyki filmowej – tę napisaną do Sanatorium pod klepsydrą w reżyserii Wojciecha Hasa.

W ostatnich latach, w których dużo komponuje, powstały m.in. utwory: A Lonely Star over Be’er-Sheva (2010) – na kwintet, Vivaldi w Bostonie - na orkiestrę smyczkową i kwartet smyczkowy (2010), Liście gdzieniegdzie spadające - na orkiestrę kameralną z fortepianem (2011), Lament serca, Kielcom in memoriam - na orkiestrę, klarnet i sopran (2012). Jego muzyka (85 minut) napisana do niemego filmu Mania z Polą Negri wykonywana była w 2012 roku na żywo podczas prezentacji filmu w Londynie, Madrycie, Paryżu, Kijowie, Berlinie i w Warszawie.

Maestro posiada wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski i Złoty Medal Gloria Artis. Polskie Radio uhonorowało go Brylantową Batutą. Szczyci się także SuperWiktorem. Jest Honorowym Obywatelem Miasta Białystok.

fot. Wiktor Wołkow