Kwartety smyczkowe d-moll i F-dur są jedynymi utworami kameralnymi Stanisława Moniuszki. Oba utwory to kompozycje młodzieńcze, ukończone najprawdopodobniej jesienią 1839 r. podczas studiów w Belinie u C.F. Rungenhagena. Charakteryzują się typową dla Moniuszki prostotą i śpiewnością, pod względem stylistycznym pozostają pod wpływem klasyków wiedeńskich.

Rękopis I Kwartetu wręczył Moniuszko osobiście Józefowi Elsnerowi (nauczycielowi Chopina) w Wilnie w 1839 roku z dedykacją: "Nieduże to dziełko; nie wartością swoją, lecz jego użytkiem cennym się stanie". 

Ta trzyczęściowa kompozycja jest pełna jasnych i łagodnych melodii i współbrzmień, mimo przyjętej "posępnej" tonacji minorowej. O ile pierwsze dwie części nawiązują do typowych kwartetów Mozarta i Haydna, o tyle trzecia część jest typowo polska, gdyż jest przetworzeniem - zanotowanej przez etnografa, Oskara Kolberga - ludowej melodii z wiejskiej zabawy z tzw. charakterystyczną kwintą burdonową w partii wiolonczeli, co ma nawiązywać do ludowego muzykowania, ukrytego co prawda pod zgrabnym, włoskim tytułem Un ballo campestre [Taniec wiejski].