Kariera Stanisława Moniuszki jako kompozytora narodowego rozpoczęła się od premiery opery Halka w Teatrze Wielkim w Warszawie w 1858 r. Mimo że utwór powstał dziesięć lat wcześniej, ale jego pierwotna, dwuaktowa wersja nie zdobyła szerszej popularności. Później Moniuszko dopisał jeszcze dwa akty, wśród których znalazły się późniejsze najpopularniejsze fragmenty opery: aria Halki – Gdyby rannym słonkiem, aria Jontka – Szumią jodły na gór szczycie i wstawki taneczne, wśród których prym wiedzie mazur.

Tańce w XIX-wiecznych operach wywodziły się z tradycji opery francuskiej. Mazur – taniec narodowy, charakterystyczny dla kultury szlacheckiej – pojawia się w pierwszym akcie Halki, w scenie balu wydanego przez Stolnika z okazji zaręczyn Zofii i Janusza.