Przygoda z filmem rozpoczęła się dla Pendereckiego w 1959 roku w… Studiu Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej. Był on wtedy młodym, 26-letnim kompozytorem „na dorobku” i obok komponowania Polymorphi czy Trenu tworzył muzykę użytkową do filmów animowanych, teatrów lalkowych, teatrów dramatycznych i do filmów krótkometrażowych. W kolejnych latach stworzył ponad dwadzieścia opraw muzycznych spektakli dramatycznych, ponad 40 – lalkowych oraz skomponował oryginalną muzykę do co najmniej jedenastu filmów dokumentalnych i fabularnych.
W 1963 r. Krzysztof Penderecki skomponował ścieżkę dźwiękową do filmu Rękopis znaleziony w Saragossie Wojciecha Jerzego Hasa. Dostosowując ilustrację muzyczną do tematyki filmu, Krzysztof Penderecki zastosował archaiczne środki w stylu muzyki barokowej. Wiele lat później kompozytor połączył najbardziej znane fragmenty w suitę pod tytułem Trzy utwory w dawnym stylu i włączył do niej liryczną Arię oraz dwa Menuety.
Rękopis znaleziony w Saragossie nakręcony został na podstawie powieści Jana Potockiego. Jego głównym bohaterem jest młody oficer Alfons van Worden – w tej roli Zbigniew Cybulski – który na swej drodze do Madrytu napotyka szereg symbolicznych postaci i wysłuchuje ich opowieści.